استانداردهای بین‌المللی
استانداردهای بین‌المللی آموزش حسابداری
استانداردهای حسابداری، مقررات حاکم بر چگونگی انجام کار حسابداری هستند. استانداردها به‌عنوان قواعد پایدار مورد پذیرش همگان قرار می‌گیرند، اما در عمل بهطور دائم در تغییرند. استانداردهای حسابداری معمولاً شامل سه بخش هستند: شرح مسئله، بحث مستدل یا ارائه راه‌هایی برای حل مسئله، ارائه راه‌حل مطلوب.
استانداردهای حسابداری، مقررات حاکم بر چگونگی انجام کار حسابداری هستند. استانداردها به‌عنوان قواعد پایدار مورد پذیرش همگان قرار می‌گیرند، اما در عمل بهطور دائم در تغییرند. استانداردهای حسابداری معمولاً شامل سه بخش هستند: شرح مسئله، بحث مستدل یا ارائه راه‌هایی برای حل مسئله، ارائه راه‌حل مطلوب.
استانداردهای بین‌المللی آموزش حسابداری شامل ۸ استاندارد به شرح زیر می‌باشد:
استاندارد بین‌المللی آموزش حسابداری شماره ۱(الزامات ورود به برنامه آموزش حسابداری حرفهای)
این استاندارد الزامات ورودی برای برنامه‌های آموزش حسابداری حرفهای و تجربه‌کاری که باید از سوی مراجع عضو فدراسیون بین‌المللی حسابداران رعایت شود را تعیین می‌کند. در این استاندارد به علاوه توضیحاتی درباره چگونگی ارزیابی شرایط ورودی فراهم شده است.
هدف این استاندارد ایجاد اطمینان در این زمینه است که دانشجویانی که امید دارند حسابدار حرفهای شوند به چنان زمینه آموزشی دست یافته‌اند که به آنها امکان می‌دهد شانس معقولی برای موفق شدن در مطالعات خود و امتحانات ورودی و گذراندن دوره تجربه‌کاری داشته باشند. این استاندارد در اکتبر ۲۰۰۳ منتشر شده و رعایت آن از اول ژانویه ۲۰۰۵ الزامی بوده است.
استاندارد بین‌المللی آموزش حسابداری شماره ۲(محتوای برنامه‌های آموزش حسابداری حرفهای)
این استاندارد محتوای علمی برنامه‌های آموزش حسابداری حرفهای را که داوطلبان باید بگذرانند تا به عنوان حسابدار حرفهای شناخته شوند، شرح می‌دهد. هدف این استاندارد ایجاد اطمینان در این زمینه است که داوطلبان عضویت در مراجع عضو فدراسیون، دانش حسابداری حرفهای پیشرفته و کافی دارند تا بتوانند به عنوان حسابدار حرفهای شایسته در محیطی که هر روز بیش از پیش پیچیده می‌شود و تغییر می‌کند، کارکنند. آن بخش از برنامه‌های آموزش حسابداری حرفهای که به معلومات اولیه مربوط است در سه سرفصل اصلی زیر می‌باشد:
الف- حسابداری، امورمالی، و معلومات مرتبط
ب - معلومات سازمانی و تجاری
ج - معلومات فناوری اطلاعات
این استاندارد نیز در اکتبر ۲۰۰۳ منتشر شده است و رعایت آن از اول ژانویه ۲۰۰۵ الزامی بوده است.
استاندارد بین‌المللی آموزش حسابداری شماره ۳(مهارتهای حرفهای)
این استاندارد، ترکیبی از مهارتهای مورد نیاز متقاضیان برای به دست آوردن صلاحیت ۱۸ حسابدار حرفهای را مشخص می‌کند. از هدفهای این استاندارد این است که نشان دهد چگونه آموزش عمومی که ممکن است از راههای گوناگون و مضامین مختلف به دست آید، می‌تواند در گسترش این مهارتها سهم داشته باشد. هدف این استاندارد ایجاد اطمینان در این زمینه است که متقاضیان عضویت در مراجع عضو فدراسیون، صاحب ترکیب مناسبی از مهارتها (ذهنی، فنی، شخصی، میان فردی ۱۹ و سازمانی) برای اینکه به عنوان حسابدار حرفهای کارکنند، هستند. این مهارتها به حسابداران حرفهای این توانایی را می‌بخشد که در مسیر شغلی خود به عنوان فرد حرفهای شایسته در محیطی نیازمند و با پیچیدگی روزافزون، ادای وظیفه کنند. مهارتهای مورد نیاز حسابداران حرفهای در ۵ عنوان اصلی زیر طبقه‌بندی می‌شود:
-مهارتهای ذهنی ۲۰
-مهارتهای فنی و کارکردی
-مهارتهای شخصی
-مهارتهای ارتباطی و میان فردی
-مهارتهای سازمانی و مدیریت تجاری
این استاندارد به‌علاوه، مطالعات غیرمرتبط با امورتجاری را که در توسعه این مهارتها دخالت دارد و ممکن است بخشی از آموزش عمومی باشد، مورد اشاره قرار می‌دهد ولی آموزش حسابداری حرفهای، نگرشها، اخلاقیات و ارزشهای حرفهای و الزامات تجربه‌کاری را که در دیگر استانداردهای بین‌المللی آموزش مطرح شده را دربر نمی‌گیرد. این استاندارد نیز در اکتبر ۲۰۰۳ منتشر شده است و رعایت آن از اول ژانویه ۲۰۰۵ الزامی بوده است.
استاندارد بین‌المللی آموزش حسابداری شماره ۴(نگرشها، رفتار و ارزشهای حرفهای)
این استاندارد درباره نگرشها، رفتار و ارزشهای حرفهای بحث می‌کند که حسابداران حرفهای باید در طول دوره آموزشی که منجربه کسب صلاحیت می‌شود، به دست آورند. هدف این استاندارد ایجاد اطمینان در این زمینه است که متقاضیان عضویت در یکی از مراجع عضو فدراسیون، صاحب نگرشها، رفتار و ارزشهای حرفهای مناسب برای اینکه به عنوان حسابدار حرفهای کارکنند، هستند. فدراسیون بین‌المللی حسابداران این دیدگاه را که حرفه حسابداری در سراسر جهان در محیطهایی با فرهنگها و الزامات قانونی مختلف کار می‌کند، می‌پذیرد؛ با وجود این، اقدام به فراهم ساختن «آیین اخلاقی برای حسابداران حرفه ای» در سطح بین المللی کرده است. نگرشها، رفتار و ارزشهای حرفهای به طور مستقیم با رسالت فدراسیون برای توسعه و ارتقای حرفه و توانمندسازی آن در ارائه خدمات کاملاً با کیفیت بالا در جهت منافع عمومی، ارتباط دارد. این استاندارد نیز در اکتبر ۲۰۰۳ منتشر شده است و رعایت آن از اول ژانویه ۲۰۰۵ الزامی بوده است.
استاندارد بین‌المللی آموزش حسابداری شماره ۵(الزامات تجربه‌کاری)
این استاندارد تجربه کاری را مشخص می‌کند که مراجع عضو فدراسیون بین‌المللی حسابداران باید اعضای خود را برای کسب صلاحیت حسابدار حرفهای ملزم به کسب آن کنند. هدف این استاندارد ایجاد اطمینان در این زمینه است که متقاضیان کسب صلاحیت حسابدار حرفهای، تجربه‌کاری قابل قبولی را در زمان احراز صلاحیت به دست آورده‌اند تا بتوانند به عنوان حسابدار حرفهای شایسته کار کنند. پس از کسب صلاحیت ممکن است تجربه و دانش بیشتری لازم باشد تا متقاضیان بتوانند در سطح حسابرس رسمی یا سایر اشکال تخصصی ارتقا پیدا کنند. در هر صورت، برای توسعه و حفظ شایستگی حرفهای یادگیری تمام عمر لازم خواهد بود. این بیانیه نیز در اکتبر ۲۰۰۳ منتشر شده است و رعایت آن از اول ژانویه ۲۰۰۵ الزامی بوده است.
استاندارد بین‌المللی آموزش حسابداری شماره ۶(ارزیابی قابلیتها و شایستگی حرفهای)
این استاندارد الزامات مربوط به ارزیابی نهایی قابلیتها و شایستگی حرفهای متقاضیان پیش از کسب صلاحیت را دارا می‌باشد. این استاندارد با موضوع ارزیابی قابلیت‌های حرفهای (یعنی دانش حرفهای، مهارتهای حرفهای، و نگرشها، رفتار و ارزشهای حرفهای) که در طول برنامه‌های آموزشی حرفهای حسابداری کسب شده است، سروکار دارد. در بیانیه «چارچوبی برای بیانیه‌های بین‌المللی آموزش»، دانش حرفهای، مهارتهای حرفهای، و نگرشها، رفتار و ارزشهای حرفهای به عنوان «قابلیتها» مورد اشاره قرار گرفته است. قابلیتها ویژگیهایی است که افراد با برخورداری از آن امکان می‌یابند نقش خود را با شایستگی انجام دهند. صاحب قابلیتها بودن نشانه خوبی است که فرد توانایی دارد با شایستگی در محیط کار وظیفه خود را انجام دهد. شایستگیها، مهارتها و ارزشهای حرفهای معینی ممکن است از طریق تجربه کاری به صورتی بهتر کسب و در محیط کار یا از طریق شبیه‌سازی محیط کار ارزیابی شود. این استاندارد نیز در اکتبر ۲۰۰۳ منتشر شده و رعایت آن از اول ژانویه ۲۰۰۵ الزامی بوده است.
استاندارد بین‌المللی آموزش حسابداری شماره ۷(توسعه حرفهای مستمر ۲۵ (برنامه‌ای برای یادگیری تمام‌عمر و توسعه مستمر شایستگی حرفهای))
این استاندارد موارد زیر را برای مراجع عضو فدراسیون تجویز می‌کند:
الف- ترغیب ایجاد تعهد در میان حسابدار ان حرفهای به یادگیری تمام عمر
ب - تسهیل دسترسی به منابع و فرصت‌های توسعه حرفهای مستمر برای اعضا
ج - ایجاد الگو برای اعضا به منظور توسعه و حفظ شایستگی حرفهای لازم در حمایت از منافع عمومی
د - نظارت و به اجرا گذاشتن امر حفظ و توسعه مستمر شایستگی حرفهای حسابداران حرفه ای
این استاندارد مبتنی بر این اصل است که مسئولیت توسعه و حفظ شایستگی حرفهای لازم برای عرضه خدمات با کیفیت بالا به صاحبکاران، کارفرمایان و سایر ذینفعان به عهده شخص حسابدار حرفهای است. این استاندارد در می ۲۰۰۴ منتشر شده و رعایت آن از اول ژانویه ۲۰۰۶ الزامی بوده است.
استاندارد بین المللی آموزش حسابداری شماره ۸(شایستگی لازم برای حسابرسان حرفه ای)
این استاندارد شایستگی لازم برای حسابرسان حرفهای، شامل کسانی را که در محیطها یا صنایع خاص کار می‌کنند برمی‌شمرد. برای مراجع عضو فدراسیون ضروری است رویهها و مقرراتی تنظیم کنند که به اعضا اجازه می‌دهد الزامات این استاندارد را پیش از آن که نقش حسابرس حرفهای را برعهده بگیرند، برآورده سازند. مسئولیت ایجاد و ارزیابی شایستگی مورد نیاز، بهطور مشترک بردوش مراجع عضو فدراسیون، سازمانهای حسابرسی، مراجع تنظیم مقررات، و سایر اشخاص ثالث است.
یک استاندارد خاص برای حسابرسان حرفهای از آن جهت لازم است که عملکرد شایسته در این زمینه مستلزم دانش تخصصی است. به علاوه، اشخاص ثالث و عموم مردم به حسابرسی اطلاعات مالی تاریخی اتکا می‌کنند. این استاندارد مبتنی بر زمینه‌ای است که به وسیله استانداردهای بین المللی آموزش حسابداری شمارههای ۱ تا ۷ برای حسابداران حرفه ای ایجاد شده است. این استاندارد در ژوئیه ۲۰۰۶ منتشر شده و رعایت آن از تاریخ اول ژوئیه ۲۰۰۸ برای تمام حسابرسان حرفه ای الزامی و به کارگیری زودرس آن نیز مجاز است. به همین جهت فدراسیون بین‌المللی حسابداران کوشش نموده است تا با توجه به رسالت جهانی خود که همانا برقراری و ترویج استانداردهای حرفهای با کیفیت بالا و افزایش و تقویت هماهنگی استانداردهای مزبور در سطح جهان است، به تقویت حرفه جهانی حسابداری و ارتقای سطح دانش، مهارتها، ارزش‌ها، اخلاق و نگرشهای حرفهای کارکنان کمک نماید.
